4 Adımda Yaş Maya ile Evde Ekmek Yapımı

Ekmek, yiyecek kategorisinde yer alan en eski tariflerden birisi. Ekmeğin temel malzemelerinin kullanımına ilişkin kanıtlar 30.000 yıl öncesine kadar dayanmakta. Günümüzdeki formuna en yakın ekmek yapımı ise yaklaşık olarak 14.500 yıllık bir geçmişe sahip. Bu köklü tarih evde ekmek yapımının yeniden hayatımıza girmesi ile yenilendi ve biraz şekil değiştirdi.

Mutfaklarda Mayalı Ekmek Trendi

Evde hazırladığımız ya da mahalle fırınlarımızdan aldığımız güzel kokulu ekmeklerin tadına doyulmaz fakat evlerimizde de artık ekmek yapımı tercih edilmeye başlandı.

Peki tüm bunlar bize ne anlatıyor? Mutfaklar, yeme alışkanlıkları ve seçimleri değişirken ekmek sabit kalan, bu değişimlere en güzel şekilde ayak uyduran yiyeceklerden birisi. Her damak zevkine ve beslenme şekline göre farklı ekmek tariflerinin olması, kuru ve yaş maya seçenekleri ile farklı lezzetler elde edilmesi ile ekmek, uzun yıllardır sofralardaki yerini koruyor.

Evde ekmek yapımına olan ilginin artması maya ile ekmek nasıl yapılır, maya nedir ve nasıl kullanılır gibi soruları da beraberinde getiriyor. Bu noktada başarılı bir tarif ortaya çıkarmak için hem ekmek yapımında kullanılan malzemeleri yakından tanımak hem de ekmek yapımının aşamalarını anlamak önemli.

Maya Nedir? Yaş Maya Nasıl Kullanılır?

Yaş maya ile evde ekmek yapımı hakkında detaylı bilgi vermeden önce hem maya nedir sorusunun cevabına hem de yaş mayanın nasıl kullanılacağına bakmak ekmek yapımı sürecinin kolaylaşması açısından önemlidir.

Maya içeriğinin yaklaşık %50’si proteindir. Geri kalan besin değerleri ise çeşitli B grubu vitaminleri ve bakır, magnezyum, demir, manganez ve çinko gibi minerallerden oluşmaktadır. Hem evde hem de profesyonel mutfaklarda kullanım için sunulan üç genel maya türü vardır. Bunlar yaş maya, aktif kuru maya ve instant maya olarak adlandırılır. Yaş maya küp şeklinde, +4C de saklanan ve kullanımı kolay bir maya çeşididir. Yaş mayanın doğrudan hamur karışımına eklenerek kullanımı zaman zaman tercih edilse de yaygın olarak su ya da sütle çözülerek hamura ilave edilmektedir.

Yaş Maya ile Evde Ekmek Yapımında Atlanmaması Gereken 4 Adım

Evde ekmek yapımı sürecinde özellikle dikkat edilmesi gereken bazı noktalar olduğu unutulmamalıdır.

1. Hazırlık ve Karıştırma

Ekmek hamuru hazırlarken malzemelerin oda sıcaklığında olması önemlidir. Hamura ilave edilmeden önce buzdolabından çıkarılması tavsiye edilir. Göz kararı malzeme koymak yerine bardak, kaşık gibi ölçülere dikkat edilirse daha iyi sonuçlar alınacaktır.

Malzemelerin hazırlık sürecinde unun mutlaka elenerek kullanılması önerilir. Bu sayede çok daha pürüzsüz ve homojen bir hamur elde etmek mümkün olur. Yaş maya ile evde ekmek yapımı sürecinde genellikle tüm malzemelerin tek bir kapta karıştırılması ve birlikte yoğurulması tercih edilir. Daha gelişmiş bir yöntem isteyenler için öncelikle yaş maya su yada süt ile çözülür. Sonra yoğurma kabına yağ, şeker, süt ve baharatlar bir araya getirilir ve çırpılır. Tarifte varsa yumurtalar sıvılar ile karıştırıldıktan sonra eklenir. Son olarak da sıvı karışımın üzerine un ve maya eklenerek yoğurma işlemine başlanır.

2. Mayalanma (Dinlendirme)

Yoğurma süresi tamamen hamurun miktarına, kullanılan maya türüne ve yoğurma şekline göre değişmektedir. Pürüzsüz bir hamur elde edildikten sonra hazırlanan hamur mayalanma ile beraber iki kat kadar büyüyeceği göz önünde bulundurularak genişçe bir kaba alınır. Kabın üzeri nemli bir bez ile örtülür. Mayalanma için bırakılacak hamur ılık bir ortamda bekletilir, yazın oda sıcaklığı uygun olmakla beraber, kışın kalorifer yanı ya da 30°C civarında fırında bekletilmesi tavsiye edilir. Mayalanma süreci iki aşamalıdır ve hamur fırına girdiğinde bile bu süreç devam eder. Maya fırın içinde belli bir sıcaklığa kadar canlılığını korur, bu nedenle de mayalanma süreci devam eder.

3. Şekil Verme

İlk mayalama işleminden sonra hamurun yeniden yoğurulması ve şekillendirilmesi gerekir. Bu işlem sayesinde mayalanma esnasında hamurun içerisinde bulunan, içi karbondioksit dolu kabarcıklar patlatılır ve hamurun yeniden homojen bir yapıya sahip olması sağlanır. Hamurun ikinci kez yoğurulması tamamlandıktan sonra şekillendirilmesi gerekir. Şekillendirme için elde edilen hamurdan belirli gramajlarda parçalar bölmek birden fazla ekmek yapmak ya da daha ufak boyutlu ekmekler isteyenler için gereklidir. Hamurlar parçalara ayrıldıktan sonra mayalanma işleminin devam ettiği sürede 10-15 dakika kadar dinlendirilir. Dinlenen hamurlar şekillendirme için daha uygun olduğundan bu adım yaş maya ile evde ekmek yapımında çok önemlidir. Son olarak şekil verilen hamur kabartma sürecine alınır. Bu süreçte şekillendirilirken hacmini kaybeden hamurun yeniden hacim kazanması sağlanır.

4. Pişirme

Evde ekmek yaparken fırınlama işleminde ekmek boyutu ile fırının sıcaklık ayarı doğrudan bağlantılıdır. Büyük boyutlu ekmekleri düşük ısıda uzun süre pişirmek uygun olsa da küçük boyutlu ekmelerde durum tam tersidir. Sert ve kızarmış kabuklu Fransız ekmekleri için 200°C civarında fırın sıcaklığı tercih edilmelidir. Kızarmış sert kabuklar elde etmek için mayalanmış hamurun üzeri su ile ıslatılabilir.